Work-Life Balance

Jak zadbać o work-life balance, odnaleźć spokój i wewnętrzną równowagę w świecie VUCA?

Współczesny świat stawia przed nami coraz więcej wyzwań. Ilość informacji do nas docierających, ambicje zawodowe, rosnące oczekiwania i tempo życia sprawiają, że granica między pracą a życiem osobistym zaciera się. Brak równowagi może prowadzić do ogólnego wypalenia – w tym zawodowego, problemów zdrowotnych i trudności w relacjach osobistych. Dlatego osiągnięcie work-life balance jest kluczowe zarówno dla naszej efektywności, jak i szczęścia. I nie mam tu na myśli równowagi w godzinach poświęcanych na daną sferę naszego życia, tylko nasz wewnętrzny balans. Dla mnie work-life balance to umiejętność priorytetyzacji i elastycznego podejścia do swoich potrzeb i zainteresowań na różnych etapach życia.

Jesteśmy zalewani informacjami i dezinformowani. Martwimy się o przyszłość. Pandemia, wojna za wschodnią granicą, obalane kolejne rządy w Europie. Obserwujemy wzrosty cen w sklepach i na stacjach paliw, z niepokojem patrzymy na wzrosty viboru, zmiany kursów walut, i myślimy co dalej, nikt nie zna scenariusza… A jednocześnie w tym całym chaosie i niepewności mamy nasze codzienne życie: sprawy zawodowe i domowe obowiązki.

Tu pora wspomnieć o koncepcji VUCA. To termin wykorzystywany początkowo w koncepcjach wojskowych, aby opisać warunki, z jakimi mierzą się przywódcy i trudności związane ze strategicznym planowaniem:
Volatility – zmienność,
Uncertainty – niepewność,
Complexity – złożoność,
Ambiguity – niejednoznaczność.
Koncepcja ta przyjęła się również w biznesie i odnosi się do tego, jak ludzie, szczególnie liderzy postrzegają warunki, w którzy przyszło im działać – zarządzać firmą, zespołami, podejmować decyzję, rozwiązywać problemy, itd. 

Jak w tych trudnych warunkach zadbać o work-life balance? Czy to w ogóle jest możliwe?

Koncepcja work-life balance zakłada równowagę pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym. Oznacza to wyraźne oddzielenie pracy od czasu wolnego i konsekwentne dbanie o to, by pierwsza z tych sfer życia nie zdominowała drugiej. Co jest tym bardziej trudne jeśli pracujemy zdalnie. Dlatego, aby utrzymać odpowiedni work life balance na home office warto skorzystać z poniższych rad:
1.Ustal regularne godziny na pracę i ich przestrzegaj. Mimo że jesteś w domu, musisz wiedzieć, kiedy trwają Twoje godziny pracy, a kiedy zaczyna się pozostała część dnia. Dlatego w czasie wyznaczonym na pracę zapomnij o praniu, które czeka, o zmywaniu czy sprzątaniu. Praca to praca, gdybyś była w biurze obowiązki domowe też spokojnie by czekały aż wrócisz. Ale także wyraźnie zakończ dzień pracy. Nie wysyłaj maili w czasie prywatnym, np. kiedy oglądasz serial.
2.Wyznacz sobie miejsce na pracę biurową i zawsze tam ją wykonuj. Jeśli pracujesz w różnych pokojach, dzwonisz służbowo z kuchni, bo akurat robisz kawę to w pewnym momencie przestaniesz panować nad tym, gdzie co leży i po co właściwie wyszedłeś z domowego biura. Dodatkowo już każdy kąt będzie „naznaczony” pracą, a Tobie trudniej będzie odnaleźć przestrzeń wypoczynkową.
3.Zaplanuj i rób przerwy w pracy. Nie siedź przy biurku od rana do wieczora – przerwy korzystnie wpływają zarówno na Twoje zdrowie, jak i na jakość pracy. Może zamiast przerwy obiadowej wyjdziesz na szybki spacer z psem? Obiad możesz przecież zjeść po pracy.

Podkreślić trzeba, że często work-life balance jest zaburzony przez nasze nieodpowiednie podejście do obowiązków i cechy indywidualne.

Na jakie czynniki warto zwrócić uwagę?

• nadmierny perfekcjonizm podczas realizacji zadań w pracy,
• brak asertywności i umiejętności stawiania granic,
• zbyt wiele zadań wykonywanych jednocześnie i praca pod presją czasu,
• ucieczka w pracę przed problemami w życiu prywatnym.

Nawet jeśli lubisz swoją pracę i wydaje Ci się, że nie ma nic złego w tym, że poświęcasz jej także swój wolny czas, zaburzenie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym z czasem może doprowadzić do wypalenia zawodowego.

Pierwszy krok w kierunku work-life balance – znajdź czas na oddech i regenerację

Już teraz, czytając ten tekst możesz zrobić dla siebie coś dobrego. Zatrzymaj się i przez chwilę i nic nie rób.

Odetchnij.

Daj sobie czas i uwagę:

• Jak się masz?
• Jak się czujesz teraz?
• Jak się ma Twoje ciało?
• Jakie są Twoje potrzeby?
• Jak możesz w tym chaosie i niepewności zadbać o siebie w strefie swojego wpływu?

Pamiętaj, że zadbanie o siebie nie jest egoistyczne. Bez zasobów, bez energii, bez wewnętrznej równowagi możesz jedynie szybko się wypalić. Ignorując siebie, swoje emocje i potrzeby, nie dźwigniesz tych wszystkich wyzwań. Znajdź czas na regenerację. Idź na spacer, do lasu. Odpocznij. Wyśpij się. Odetnij się na chwilę od wiadomości i pobudzających bodźców, by wrócić z energią i spokojem. Naucz się wsłuchiwać w swoje potrzeby. Nie ignoruj sygnałów płynących z ciała – napięcie, zmęczenie, ucisk, ból to informacja od Twojego organizmu. Słuchaj i reaguj. Zaopiekuj się sobą, byś mógł/mogła zaopiekować się innymi. Tak jak w samolocie – maseczkę, musisz najpierw założyć sobie, bo martwa nikomu nie pomożesz.

By zachować work-life balance – naucz się zarządzać swoimi emocjami

Oprócz czasu na oddech i relaks, dobrze jest wyposażyć się w konkretne narzędzia i strategie zarządzania emocjami. Warto zrozumieć, czym są emocje, po co są i w jaki sposób działają. Wiele osób uważa, że złość czy strach to emocje negatywne, których należy unikać, czy tłumić je. Są to niewątpliwie emocje, które są dla nas trudne, pełnią jednak bardzo istotną rolę. Strach pomaga nam przetrwać, zadbać o swoje bezpieczeństwo, zdrowie. Złość jest bardzo energetyczną emocją, dostarcza nam paliwa, by zmieniać to, co nam nie odpowiada, by reagować, gdy ktoś przekracza nasze granice (nie tylko te fizyczne, ale również te psychologiczne).

Istotnym elementem zarządzania emocjami jest również praca z myślami i przekonaniami, które „odpalają się” w reakcji na określone bodźce. Jeśli męczą Cię myśli, które wywołują nieprzyjemne emocje przyjrzyj im się bliżej.
Czy te myśli są dla Ciebie zdrowe?
Czy służą Ci, pozwalają zachować spokój, czy wręcz przeciwnie – budzą lęk i nakręcają spiralę pesymistycznych myśli?
Czy to na pewno obiektywne fakty?

---

Podsumowując – Jak osiągnąć work-life balance?

1. Ustal priorytety
   Zastanów się, co jest dla Ciebie najważniejsze – zarówno w życiu zawodowym, jak i osobistym. Nie wszystko musi być zrobione perfekcyjnie i od razu? Do tej analizy możesz wykorzystać Matryca Eisenhowera, która w łatwy sposób pomoże Ci podzielić Twoje zadania na kategorie wg.ich ważności.
2. Wyznacz granice
   Naucz się mówić „nie” i określ godziny, w których jesteś dostępny dla pracy. Po godzinach pracy wyłącz powiadomienia i pozwól sobie na odpoczynek. Określaj granice również w swoim czasie prywatnym, nie zawsze musisz być dostępna dla wszystkich.
3. Planuj czas wolny
   Wpisz relaks i aktywności rekreacyjne do swojego kalendarza tak, jak spotkania biznesowe, ponieważ wtedy masz zabukowany czas i jest większe prawdopodobieństwo, że faktycznie zrobisz coś dla siebie. Wyjście na spacer, trening czy hobby to równie ważne elementy Twoje tygodniowego harmonogramu, jak wizyta u dentysty.
4. Zadbaj o zdrowie
   Regularny sen, zdrowa dieta i aktywność fizyczna są podstawą dobrego samopoczucia i energii do działania.
5. Skup się na jakości, nie ilości
   Czas spędzony z rodziną czy na odpoczynku nie musi być długi – ważne, by był wartościowy i w pełni świadomy. Aby taki się stał musisz być uważna, tzn. jeśli bawisz się z dzieckiem, to rób to na 100%, nie jedną ręką patrząc się w telefon. Oglądasz wieczorem film z partnerem, wyłączcie telefony i bądźcie niedostępni dla całego świata, tylko dla siebie.
6. Rozważ elastyczne rozwiązania zawodowe
   Jeśli masz taką możliwość, negocjuj elastyczne godziny pracy lub pracę zdalną, co pozwala lepiej dopasować rytm pracy do potrzeb.

---

Work-life balance nie jest luksusem – to konieczność, by funkcjonować zdrowo i szczęśliwie w dzisiejszym dynamicznym świecie. Znalezienie równowagi to proces, który wymaga świadomego planowania, ale przynosi ogromne korzyści zarówno w pracy, jak i życiu osobistym. Zacznij już dziś, stawiając swoje potrzeby na równi z obowiązkami.

Pamiętaj – szczęśliwe życie to życie w harmonii. 🌿